JACQUES TATI

JACQUES TATI (ur. 9 października 1907r.  w Le Pecq, zm. 4 listopada 1982r.  w Paryżu) -francuski aktor, scenarzysta  i reżyser, określany często mianem francuskiego Chaplina. Wywodził się z rodziny rosyjskich emigrantów (prawdziwe nazwisko Tatiszczew) - dziadek był rosyjskim generałem, ojciec parał się malarstwem. Jacques Tatiszczew długo szukał odpowiedniego dla siebie zajęcia. Próbował sił w sporcie: był tenisistą, bokserem, piłkarzem, a nawet zawodowym rugbistą. Szybko odkrył jednak swój komediowy talent i w latach 30-tych rozpoczął karierę jako komik kabaretowy. Po zakończeniu II wojny światowej związał się z branżą filmową i pozostał już jej wierny. Początkowo grywał w krótkich produkcjach komediowych w reżyserii René Claira. Nie zaspokajało to jednak jego filmowych ambicji, dlatego też zaczął sam produkować filmy. Pisał do nich scenariusze, reżyserował je oraz grał w nich główne role. Obrazy pełne humoru sytuacyjnego z charakterystyczną postacią kreowaną przez Tatiego sprawiły, że widzowie widzieli w nim spadkobiercę Maxa Lindera czy Bustera Keatona. Tati w swoich filmach to obdarzony nieprzeciętnym wzrostem, przygarbiony Pan Hulot bądź François, których nieodłącznym atrybutem jest przykrótki płaszcz, fajka w ustach i śmieszny kapelusz na głowie. Charakterystyczne dla niego było również to, że w swoich filmach nie grał twarzą, ale całą sylwetką, a komizm tworzył nie przez grę bohatera, ale wprowadzając komiczne tło akcji. Stąd w jego filmach dopracowana w szczegółach  kompozycja wizualna i wielopiętrowe gagi sytuacyjne. Potrafił zaskakiwać ówczesnego widza np. z powodzeniem  nadając pozory życia martwym przedmiotom. Jego produkcje charakteryzuje wyszukany, niejarmarczny humor oraz -  rzadko spotykany w komediowych filmach  niemych - główny bohater jako osamotniony człowiek skłaniający raczej do refleksji niźli rozśmieszający mimiką. Artysta poniósł klęskę przy produkcji swojego ostatniego filmu: pełnometrażowego "Pana Hulot wśród samochodów". Może przyczynił się do tego fakt, iż obraz został zrealizowany w nowatorskiej wtedy technice 70 mm stereo.


DZIEŃ ŚWIĄTECZNY (Jour de Fete) - Francja 1949 (70 min)
WAKACJE PANA HULOT (Les vacances de Monsieur Hulot) - Francja 1953 (114 min)
MÓJ WUJASZEK (Mon oncle) - Francja 1958 (110 min)
PLAY TIME - Francja 1967 (114 min)
PAN HULOT WŚRÓD SAMOCHODÓW (Trafic) - Francja 1971 (96 min)}
PARADA (Le parade) - Francja 1973 (84 min)

DZIEŃ ŚWIĄTECZNY (Jour de fête)

reż.: Jacques Tati; scen.: Jacques Tati, Henri Marquet, René Wheeler; Francja 1949 (70 min)
w.: Guy Decomble, Maine Vallée , Santa Relli, Paul Frankeur, Jacques Tati, Jacques Beauvais, Roger Rafal

Bohaterem filmu jest François - gamoniowaty listonosz, na którego usługi mieszkańcy miasteczka narzekają od dłuższego czasu. Tymczasem w Sainte-Severe odbywa się jarmark. Znajomi François upijają go i prowadzą do namiotu, w którym wyświetlany jest film dokumentalny o pracy amerykańskich listonoszy - błyskawicznie działających i wyposażonych w zaawansowany technologicznie sprzęt. Małomiasteczkowy listonosz bierze film śmiertelnie poważnie. Nie posiada wprawdzie nowoczesnego sprzętu, ale mimo wszystko stara się naśladować amerykańskich kolegów...

WAKACJE PANA HULOT (Les vacances de Monsieur Hulot)

reż.: Jacques Tati; scen.: Jacques Tati, Henri Marquet; zdj.: Jacques Mercanton; muz.: Alain Romans, Francja 1953 (114 min)
w.: Jacques Tati, Nathalie Pascaud
Nominacja do Oscara’ 1955 za najlepszy scenariusz

Pan Hulot wybiera się na wakacje do cichego, nadmorskiego kurortu. Od momentu jego przybycia spokój gości hotelowych ulega całkowitemu zburzeniu. Choć Pan Hulot nie ma złych zamiarów, każdy jego krok przynosi kolejną, przezabawną katastrofę.

MÓJ WUJASZEK (Mon oncle)

reż.: Jacques Tati; scen.: Jean L'Hôte, Jacques Lagrange; zdj.: Jean Bourqoin; muz.: Norbert Glanzberg, Francja 1958 (110 min)
w.: Jacques Tati, Jean-Pierre Zola, Yvonne Arnaud
Nagroda Specjalna Jury na MFF w Cannes’ 1958

Pan Hulot odwiedza w Paryżu swoich krewnych. Siostra bohatera jest żoną dyrektora fabryki plastiku. Mieszkają w nowoczesnej dzielnicy i ultra-nowoczesnym, w pełni zautomatyzowanym domu, wypełnionym po brzegi technicznymi urządzeniami i gadżetami. Pan Hulot nie czuje się najlepiej w tym sterylnym, stechnicyzowanym i odczłowieczonym świecie. Za swoim domem nie przepada również bratanek bohatera - mały synek dyrektora fabryki, który chętnie wyrwałby się z tego nowoczesnego więzienia i pobawił jak normalne dziecko. Rodzice chłopca dostrzegają "niebezpieczny" wpływ, jaki Hulot rzekomo wywiera na siostrzeńca. Postanawiają unieszkodliwić bohatera zatrudniając go w fabryce plastiku. Skutki, rzecz jasna, będą nieobliczalne.

PLAY TIME

reż.: Jacques Tati; scen.: Jacques Tati, Jacques Lagrange; zdj.: Jean Badal; muz.: Francis Lemarque, Francja 1967 (155 min)
w.: Jacques Tati, Barbara Dennek

Pan Hulot znajduje się w nowoczesnej, biurowej dzielnicy Paryża. W drodze na spotkanie z amerykańskim biznesmanem, Hulot krąży po zakamarkach korytarzy napotykając co i rusz na nowe osoby: niezwykłego niemieckiego sprzedawcę, kolegę sprzed lat, grupę amerykańskich turystów itd. Z minuty na minutę wplątuje się w coraz bardziej zawikłane i absurdalne sytuacje, siejąc przy tym nie lada chaos i zamieszanie.

PAN HULOT WŚRÓD SAMOCHODÓW (Trafic)

reż.: Jacques Tati; scen.: Jacques Tati, Jacques Lagrange; zdj.: Eduard van der Enden; muz.: Charles Dumont, Francja 1971 (96 min)
w.: Jacques Tati, Franco Ressel, Maria Kimberly
 

Kolejny z filmów ze znakomitego cyklu o przygodach słynnego Pana Hulot. Nasz bohater konstruuje specjalny samochód turystyczny, którym wyrusza do Amsterdamu na targi motoryzacyjne. Po drodze spotykają go setki nieprzewidzianych przygód i zabawnych kłopotów.

PARADA (Le Parade)

reż.: Jacques Tati, Francja 1973 (84 min)
w.: Jacques Tati, Karl Kossmayer, Pierre Bramma, Michele Brabo


„Parada” uważana jest za jeden z bardziej radosnych filmów w historii kina. Reżyser, tym razem w filmie dokumentalnym, zebrał grupę artystów reprezentujących różne profesje, m.in. muzyków, żonglerów, akrobatów, tancerzy itp. i stworzył niezwykle żywe, pełne uroku i poczucia humoru, przedstawienie. Tati wciąga widzów do niezwykłej zabawy, wywołując odpowiednie reakcje, prowadząc osobiste mini-narracje, wyłapując przy pomocy ukrytych kamer również to, co niekoniecznie miało być widoczne…