KINO Z KRAINY GEJZERÓW

Większości ludzi Islandia kojarzy się z sagami i dramatycznymi krajobrazami pełnymi wulkanów, lodowców i gejzerów. Ale owa atlantycka wyspa, która liczy zaledwie 320 tys. mieszkańców, ma też inne oblicza. Między innymi przemysł filmowy i reżyserów takich jak Fridrik Thór Fridriksson, Baltasar Kormákur i Dagur Kári, którzy dzięki swoim tragikomicznym i słodko-gorzkim obrazom zwrócili uwagę międzynarodowej publiczności na Islandczyków jako filmową nację.

DZIECI NATURY (Börn náttúrunnar)

reż.: Fridrik Thór Fridriksson
scen.: Fridrik Thór Fridriksson i Einar Már Gudmundsson
zdj.: Ari Kristinsson
muz.: Hilmar Örn Hilmarsson
w.: Gísli Halldórsson (Thórgeir), Sígrídur Hagalín (Stella), Bruno Ganz (anioł)
prod.: Islandia 1991 (85 min)

Po zakonczonych żniwach stary rolnik Thórgeir udaje się do Rejkiawiku, gdzie w jednym z wielu bloków mieszka jego córka z rodziną. Dla starszego mężczyzny nie ma jednak miejsca w gorączkowym życiu współczesnej rodziny; trafia on do domu opieki – usunięty na pobocze, schowany do lamusa. Tu spotyka swoją dawną miłość Stellę, która pragnie po raz ostatni zobaczyć rodzinne strony, i pewnej wiosennej nocy para ucieka z domu spokojnej starości. Podróżując skradzionym jeepem i z policją na karku, staruszkowie poszukują wolności i stają się ponownie dziećmi natury.

 

DIABELSKA WYSPA (Djöflaeyjan)

reż.: Fridrik Thór Fridriksson
scen.: Fridrik Thór Fridriksson, Einar Kárason
zdj.: Ari Kristinsson
muz.: Hilmar Örn Hilmarsson
w.: Baltasar Kormákur (Baddi), Gísli Halldórsson (Tómas), Sigurveig Jónsdóttir (Karólína), Sveinn Geirsson (Danni), Halldóra Geirhardsdóttir (Dolly, Pálína Jónsdóttir (Hveragerdur)
prod.: Islandia 1996 (104 min)

Życie w powojennej Camp Thule jest ciężkie; opuszczone przez Amerykanów baraki wojskowe przekształcono w tymczasowe mieszkania, w których doświadczeni przez los mężczyźni i kobiety usiłują ułożyć sobie życie. Jednocześnie młodzi marzą o dolarach, Elvisie i ”the American way of life”, nie przepuszczając żadnej okazji do picia i zabawy w tej tragikomicznej sadze rodzinnej o marzeniach i konfliktach między kilkoma generacjami w jednym z barakowych osiedli Rejkiawiku po drugiej wojnie światowej.

 

HONOR DOMU (Ungfrúin góda og húsid)

reż.: Gudný Halldórsdóttir
scen.: Gudný Halldórsdóttir
zdj.: Per Kjellberg
muz.: Hilmar Örn Hilmarsson
w.: Ragnhildur Gísladóttir (Rannveig), Tinna Gunnlaugsdóttir (Thurídur), Rúrik Haraldsson (ojciec Rannveig, pastor i kupiec), Agneta Ekmanner (matka Rannveig), Bjørn Floberg (Viggo Kristensen), Githa Nørby (Pani Kristensen, matka Viggo), Reyne Brynolfsson (Hans), Egill Ólafsson (Björn)
prod.: Islandia 1999 (99 min)

Gdy Rannveig wraca na Islandię z Kopenhagi jest ciężarna, ale niezamężna. Szybko dowiaduje się, jak daleko są w stanie posunąć się członkowie jej mieszczańskiej rodziny, w tym jej pedantyczna siostra Thuríd, żeby ochronić honor rodziny. Jednak ironia losu sprawi, że Thuríd znajdzie się w takiej samej sytuacji jak Rannveig.

 

ANIOŁY WSZECHŚWIATA (Englar alheimsins)

reż.: Fridrik Thór Fridriksson
scen.: Fridrik Thór Fridriksson, Einar Már Gudmundsson
zdj.: Harald Gunnar Paalgard
muz.: Hilmar Örn Hilmarsson
w.: Ingvar E. Sigurdsson (Páll), Baltasar Kormákur (Óli), Hilmir Snær Gudnason (Pétur), Björn Jörundur Fridbjörnsson (Viktor), Margrét Helga Jónsdóttir (Pálls mor), Theodór Júlíusson (ojciec Pálla)
prod.: Islandia 2000 (100 min)

Páll jest wrażliwym i uzdolnionym artystycznie młodym mężczyzną dotkniętym schizofrenią. Po nieszczęśliwym zakochaniu zapada się w swój własny świat i zostaje umieszczony na oddziale psychiatrycznym, gdzie spotyka barwnych kompanów, m.in. Oli Beatle, który napisał wszystkie piosenki Beatlesów i telepatycznie przekazał je zespołowi, i Victora, który uwielbia Hitlera.

 

ŚMIECH MEWY  (Mávahlátur)

reż.: Ágúst Gudmundsson
scen.: Ágúst Gudmundsson
zdj.: Peter Joachim-Krause
muz.: Ronen Waniewitz
w.: Margrét Vilhjálmsdóttir (Freyja), Ugla Eigilsdóttir (Agga), Heino Ferch (Björn Theódór), Hilmir Snær Gudnason (Magnús)
prod.: Islandia 2001 (102 min)

Niespełna 11-letnia Agga śledzi piękną Freyę, która wróciła ze Stanów Zjednoczonych jako młoda wdowa. Jest urzekającą, powabną i niebezpieczną kobietą, która wywraca wszystko do góry nogami. Buntuje się przeciw autorytetom i tradycjom rodzinnym, a także swojemu nowemu mężowi i teściowej, czyniąc to z urzekającym wdziękiem. Ale jej oczy są zimne, i gdy następuje zgon, Agga na dobre robi się podejrzliwa.

 

NOI ALBINOI

reż.: Dagur Kári
scen.: Dagur Kári
zdj.: Rasmus Videbæk
muz.: Slowblow, Valgeir Sigurdsson
w.: Tómas Lemarquis (Nói), Elín Hansdóttir (Íris), Thröstur Leó Gunnarsson (ojciec Nói’ego far), Anna Fridriksdóttir (babcia Nói’ego)
prod..: Islandia 2003 (93 min)

17-letni Noi mieszka w sennym miasteczku nad fiordem, oddalonym od innych osad. Gdy się nie wałęsa, próbując unikać szkoły, marzy o wyrwaniu się z izolacji i ucieczce do dalekich krajów, najlepiej z piękną Iris, która pracuje na stacji benzynowej. W oczach większości mieszkańców miasteczka Noi jest nieudacznikiem, w oczach niektórych nawet wioskowym głupkiem, a w oczach swojego ojca – wpadką z czasów młodości. Szkolny psycholog dostrzega jednak geniusza w tym dziwacznym albinosie.

 

DZIECI (Börn)

reż.: Ragnar Bragason
scen.: Ragnar Bragason
zdj.: Bergsteinn Björgúlfsson
muz.: Pétur Thór Benediktsson
w.: Gísli Örn Gardarsson (Gardar/George), Nina Dögg Filippusdóttir (Karítas), Ólafur Darri Ólafsson (Marínó)
prod.: Islandia 2006 (93 min)

Samotna i doświadczona przez los matka, Karítas, nie ma pojęcia, co zachodzi w życiu jej 12-letniego syna Gudmunda. Jego życie jest szybką i destrukcyjną drogą po równi pochyłej, a jego jedyny przyjaciel to 40-letni schizofrenik Marínó, który mieszka w tym samym kompleksie mieszkalnym, nadal razem ze swoją matką. Ojciec Gudmunda, Gardar, jest zaplątany w półświatek kryminalny Rejkiawiku, z którego chce się wydostać; postanawia odwiedzić syna, którego nigdy nie widział. Ścieżka cnoty jest jednak bardzo wyboista.

 

PARKING KRÓLÓW (Kóngavegur)

reż.: Valdís Óskarsdóttir
scen.: Valdís Óskarsdóttir
zdj.: Bergsteinn Björgúlfsson
muz.: Lovísa Elísabeth Sigrúnardóttir (Laylow), Pétur Hallgrímsson
w.: Gísli Örn Gardarsson (Junior), Daniel Brühl (Rupert), Sigurdur Sigurjónsson (Senior), Ingvar E. Sigurdsson (BB), Björn Hlynur Haraldsson (Önni), Hanna María Karlsdóttir (Ásta), Kristbjörg Kjeld (María), Margrét Vilhjálmsdóttir (Inga)
prod.: Islandia 2010 (99 min)

Po wielu latach spędzonych w Niemczech spłukany Junior wraca do Islandii, żeby prosić o pomoc ojca. Były miliarder przeprowadził się tymczasem na zdezelowany kemping na obrzeżach miasta – na końcu Drogi Królewskiej (Kóngavegur) – gdzie barwny zestaw bardziej lub mniej ekscentrycznych ludzkich istnień usiłuje znaleźć swój życiowy punkt zaczepienia.

 

MAMA GOGO (Mamma Gógó)

reż.: Fridrik Thór Fridriksson
scen.: Fridrik Thór Fridriksson
zdj.: Ari Kristinsson
muz.: Hilmar Örn Hilmarsson
w.: Kristbjörg Kjeld (Mamma Gógó), Gunnar Eyjólfsson (zmarły mąż Gogo), Hilmir Snær Gudnason (reżyser), Margrét Vilhjálmsdóttir (żona reżysera)
prod.: Islandia 2010 (90 min)

Częściowo autobiograficzny film ”Mama Gogo” pokazuje reżysera filmowego w wielkich tarapatach. Ma problemy finansowe, które dotyczą zarówno jego życia zawodowego, jak i prywatnego, i mimo że właśnie zrobił film o starzeniu się z godnością (przełomowy film Fridrikssona „Dzieci natury”) czuje się zmuszony do umieszczenia swojej ukochanej matki Gogo, cierpiącej na Alzheimera, w domu opieki.

 

WULKAN (Eldfjall)

reż.: Rúnar Rúnarsson
scen.: Rúnar Rúnarsson
zdj.: Sophia Olsson
muz.: Kjartan Sveinsson
w.: Theodór Júlíusson (Hannes), Margrét Helga Jóhannsdóttir (Anna), Thorsteinn Bachmann (Ari), Elma Lísa Gunnarsdóttir (Telma), Ágúst Örn B. Wigum (Kári)
prod.: Islandia 2011 (95 min)

Gdy wyjątkowo gburowaty Hannes kończy pracę jako szkolny woźny i odchodzi na emeryturę, rozpoczyna się wielki, pusty okres, który ma wypełnić resztę jego życia. Jest obcy dla swoich dzieci i ich rodzin, prawie nie ma przyjaciół, a związek z żoną praktycznie nie istnieje. W obliczu szeregu drastycznych wydarzeń Hannes uświadamia sobie, że musi zmienić swoje spojrzenie na świat, zarówno po to, żeby ratować swoją kochaną żonę, jak i po to by móc zmierzyć się i z przeszłością, i z przyszłością.

 

INNA DROGA (Á annan veg)

reż.: Hafsteinn Gunnar Sigurdsson
scen.: Hafsteinn Gunnar Sigurdsson
zdj.: Árni Filippusson
w.: Hilmar Gudjónsson (Alfred), Sveinn Ólafur Gunnarsson (Finnbogi), Thorsteinn Bachmann (kierowca ciężarówki), Valgerdur Rúnarsdóttir (kobieta)
prod.: Islandia 2011 (84 min)

Pewnego lata, w połowie lat 80., Finn i Alfred pracują dla zarządu dróg, malując pasy na drodze w północnym zakątku Islandii. Prawie nie ma tam ruchu, i ta niedobrana para partnerów przy pracy może cieszyć się jedynie swoim towarzystwem pośród pustki krajobrazu. Stopniowo zbliżają się do siebie dzięki przeżyciom, które ich czekają.