RASPUTIN

AGONIA (Agonija)

reż.: Elem Klimow
scen.: Siemion Łungin, Ilja Nusinow
zdj.: Leonid Kałasznikow     
muz.: Alfred Sznitke
w.: Aleksiej Pietrenko (Grigorij Rasputin),  Anatolij Romaszyn (Mikołaj II), Velta Line (caryca Aleksandra), Alisa Frejndlich (Anna Wyrubowa), Aleksandr Romancow (Jusupow), Jurij Katin-Jarcew (Puryszkiewicz), Leonid Broniewoj (Manasewicz-Manaiłow), Paweł Pankow (Manus), Michaił Daniłow (Andronnikow), Michaił Swietin (Terechow), Nelli Pszonnaja (baronowa)
prod.: ZSRR 1981 (148 min)

Nagroda FIPRESCI na MFF w Wenecji’1982

Fanatycznie uwielbiany przez jednych, znienawidzony przez innych, Rasputin w jednych i w drugich budził lęk. Jest w tym filmie kilka scen prawdziwie przejmujących, oddających znakomicie ową złożoność emocji. Do najwyrazistszych bodaj należy moment zabójstwa, gdy Jusupow i Puryszkiewicz walczą z obezwładnionym już, lecz ciągle niebezpiecznym olbrzymem jak psy, które dopadły niedźwiedzia, ale nie mogą go dobić. Jest w tej scenie ukazane prawie apogeum strachu. Strach staje się silniejszy niż odraza, jaką oprawcy  czują do ofiary, silniejszy niż nienawiść.

 

ANASTAZJA (Anastasia)

reż.: Don Bluth, Gary Goldman
scen.: Susan Gauthier, Bruce Graham, Bob Tzudiker, Noni White
muz.: David Newman
głosy: Meg Ryan (Anastazja),  John Cusack (Dmitrij), Kelsey Grammer (Władimir), Christopher Lloyd (Rasputin), Hank Azaria (Bartok), Bernadette Peters (Sophie), Kirsten Dunst (młoda Anastazja), Rick Jones (Nicholas)
prod.: USA 1997 (94 min)

Nad Rosję i panującą tam dynastię nadciągają czarne chmury. Za sprawą złego czarnoksiężnika Rasputina, szukającego zemsty na rodzinie Romanowów, wszyscy z carskiej rodziny giną za wyjątkiem cesarzowej Marii i jej wnuczki Anastazji. Film animowany w reżyserii Dona Blutha i Gary’ego Goldmana sprawnie omija kwestie związane z rewolucją rosyjską i skupia się na rozwinięciu wątku przygodowego urozmaiconego postacią szalonego mnicha, zielonymi goblinami i młodzieńczymi romansami.

 

RASPUTIN (Raspoutine)

reż.: Josée Dayan
scen.: Philippe Besson, Vincent Fargeaut, Pierre Aknine
zdj.: Ennio Guarnieri 
muz.: Frédéric Dunis, Stephan Gaubert
w.: Gérard Depardieu (Rasputin),  Fanny Ardant (caryca Aleksandra), Władimir Maszkow (Mikołaj II), Filipp Jankowski (Feliks Jusupow), Anna Michałkowa (Anna Wyrubowa), Irina Alfiorowa (Zinaida Jusupowa), Daniła Kozłowski (księżę Dmitrij), Jurij Kołokolnikow (Oswald Rayner), Ksenia Rappoport (Maria Gołowina), Konstanty Chabeński (Aaron Simanowicz)
prod.: Francja/Rosja 2012 (102 min)

Film koncentruje się na ostatnich dwóch latach z burzliwego życia Grigorija Rasputina (1914-1919), kiedy to grupa rosyjskich notabli postanowiła ukrócić panowanie Rasputina w Rosji. Główną osią fabuły są skomplikowane relacje łączące „szalonego mnicha” z carską rodziną, a zwłaszcza z Mikołajem II i jego żoną Aleksandrą.

 

RASPUTIN. CIEMNY SŁUGA (Rasputin. Dark Servant of Destiny)

reż.: Uli Edel
scen.: Peter Pruce
zdj.: Elemér Ragályi  
muz.: Brad Fiedel
w.: Alan Rickman (Grigorij Rasputin),  Greta Scacchi (caryca Aleksandra), Ian McKellen (Mikołaj II), David Warner (dr Botkin), John Wood (premier Stołypin), James Frain (Feliks Jusupow), Ian Hogg (Puryszkiewicz), Sheila Ruskin (księżna Marisa), Peter Jeffrey (biskup), Freddie Findlay (Aleksiej)
prod.: USA/Węgry 1996 (135 min)
Złote Globy’1997 za rolę męską (A. Rickman) w produkcji telewizyjnej oraz za drugoplanową rolę męskę (I. McKellen) w produkcji telewizyjnej

Głównym tematem filmu Edela wydaje się być nie tyle życie Rasputina, ile raczej destrukcyjny wpływ, jaki silna osobowość może wywierać na innych, psychicznie słabszych. Kimkolwiek Rasputin był – szarlatanem, szaleńcem czy „świętym człowiekiem” – zaważył na losach carskiej rodziny i pośrednio przyczynił się do jej zagłady.

 

RASPUTIN: SZALONY MNICH (Rasputin: The Mad Monk)

reż.: Don Sharp
scen.: Anthony Hinds
zdj.: Michael Reed    
muz.: Don Banks
w.: Christopher Lee (Grigorij Rasputin),  Barbara Shelley (Sonia), Richard Pasco (dr Zargo), Francis Matthews (Iwan), Suzan Farmer (Vanessa), Dinsdale Landen (Peter), Renée Asherson (caryca), Derek Francis (oberżysta), Joss Ackland (biskup), Robert Duncan (carewicz)
prod.: Anglia 1966 (91 min)

Do jednego z lokali wchodzi pewna arystokratka Sonia (Barbara Shelley). Spotyka tam Rasputina, który zahipnotyzowuje ją, a następnie wykorzystuje do infiltracji potężnych elit Petersburga. Sonia stosunkowo szybko ulega męskiemu draniowi o głębokim spojrzeniu, co kończy się dla niej tragicznie.