CAŁY TEN LAS

DIAMENTY NOCY (Démanty noci)

reż.: Jan Němec
scen. ( na podst. opowiadania Arnošta Lustiga): Arnošt Lustig, Jan Němec
zdj.: Jaroslav Kučera
w.: Antonin Kumbera (chłopiec w koszuli), Ladislav Janský (ranny chłopiec), Ilse Bischofová (wieśniaczka), Jan Řiha (wójt)
prod.: Czechosłowacja 1964 (66 min)

Grand Prix na MFF w Mannheim’ 1964; nagroda jury na MFF w Pesaro’ 1965

(…) Diamenty nocy opisują epizod z czasów pogardy oparty na własnych doznaniach autora - Arnošta Lustiga- który zbiegł z transportu do obozu śmierci.

JESZCZE TYLKO TEN LAS
reż.: Jan Łomnicki
scen: Anna Strońska
zdj.: Artur Radźko
muz.: Piotr Hertel
w.: Ryszarda Hanin (Kulgawcowa), Joanna Friedman (Rutka), Marta Klubowicz (Jaśka), Marzena Trybała (doktorowa), Marek Bargiełowski (szmalcownik), Bogusław Sochnacki (Hans), Zofia Czerwińska (kobieta w pociągu)
prod.: Polska 1991 (90 min)

Nagroda z najlepszą rolę kobiecą (R. Hanin) na FPFF w Gdyni’1991

Jest to historia krótkiej wędrówki żydowskiej dziewczynki Rutki z getta na wieś, gdzie miała znaleźć ukrycie. Opiekunką jest stara służąca Polka, właśnie owa Kulgawcowa, której izba staje się pierwszym miejscem konfrontacji z chciwością i najbardziej prymitywnym antysemityzmem. Reprezentuje go córka Kulgawcowej, typowa przedstawicielka miejskiego lumpenproletariatu. Równie prymitywny, choć bardziej może „ludowy” antysemityzm cechuje też starą służącą. Wyprowadza dziecko z getta za pieniądze, a także dlatego, że to córka „jej” pani doktorowej, z której domem czuje się związana. Jest gadatliwa, przez cały niemal film prowadzi monolog, w którym zabrzmią wszystkie antysemickie slogany, powtarzane bezmyślnie, jakby bez związku z rzeczywistością.

KUKI (Kuky se vraci)

reż.: Jan Svěrák
scen: Jan Svěrák
zdj.: Vladimir Smutný, Mark Bliss
muz: Michal Novinski
w.: Ondřej Svěrák (Ondra), Kristýna Nováková- Fuitová (mama), Filip Čapka (tata), Oldřich Kaiser (bezdomny)
prod.: Czechy 2010 (95 min)

Nagroda Specjalna Jury na MFF w Karlowych Warach’ 2010

„Kuki” opowiada historię sześcioletniego chłopca Ondry, który choruje na astmę, więc „z powodów zdrowotnych” musi rozstać się ze swoją ulubioną zabawką, różowym misiem Kukim. Kiedy mama wyrzuci Kukiego do kubła, w wyobraźni Ondry zaczną się rodzić przygody misia w nieznanym świecie natury. Chodzi tylko o sen małego chłopca czy może Kuki faktycznie wyruszył w największą przygodę swojego pluszowego życia? Na tle współczesnej czeskiej kinematografii „Kuki” to film wyjątkowy nie tylko dlatego, że jest adresowany do całych rodzin, ale także dzięki oryginalnej, nowoczesnej kombinacji filmu aktorskiego i animacji, pełnej scen akcji i dowcipnych dialogów.

MILCZENIE LASU (Silence de la forêt)

reż.: Bassek Ba Kobhio, Didier Ouenangare
scen. (na podst. powieści Étienne Goyemide): Bassek Ba Kobhio, Marcel Beaulieu, Didier Ouenangare
zdj.: Pierre-Olivier Larrieu
muz.: Manu Dibango
w.: Eriq Ebouaney (Gonaba), Nadége Beausson-Diagne (Simone), Sonia Zembourou (Kali), Philippe Mory (prefekt)
prod.: Francja/Kamerun/Gabon/Republika Środkowej Afryki 2003 (93 min)

Pierwszy i jedyny jak dotąd film zrealizowany w kraju pigmejów - Republice Środkowoafrykańskiej. Afrykańczyk Gonaba wraca do ojczyzny, aby otworzyć tam szkołę i dać swoim rodakom szansę edukacji. Choć Gonaba (Eriq Ebouaney) po powrocie z Europy, gdzie wyjechał na studia, jest tak samo czarny jak przed wyjazdem, dla mieszkańców pigmejskiej wioski Akungu, gdzie zamierza otworzyć szkołę, pozostanie... "białym". Jego inność polega bowiem nie tylko na tym, że jest wyższy od okolicznej ludności, ale przede wszystkim na tym, że przybywa z Zachodu. Gonaba, zafascynowany europejską kulturą i przekonany o zaletach rozwoju cywilizacyjnego, pragnie uczyć Afrykańczyków nie tylko pisania i czytania, ale również zaszczepić im idee niepodległości i demokracji.

MIÓD (Bal)

reż.: Semith Kaplanoglu
scen.: Semith Kaplanoglu, Orçun Köksal
zdj.: Bariş Özbiçer
w.: Bora Altas (Yusuf), Erdal Besikçioglu (Yakup), Tülin Özen (Zehra), Ayse Altay, Alev Uçarer, Özkan Akcay
prod.: Niemcy/Turcja 2010 (103 min)

Złoty Niedźwiedź na MFF w Berlinie ‘2010

Yusuf rozpoczyna edukację, ale w szkole nie czuje się pewnie. Kiedy jąka się czytając bajkę, zostaje wyśmiany przez klasę, co powoduje, że zamyka się w sobie, przestaje mówić. Woli być w swojej bajce, blisko domu i ojca, dla którego robi jedyny wyjątek, przekazując mu czasem szeptem swe myśli i przeczucia, w których wydarzenia rzeczywiste mieszają się ze snami. Ale doskonale porozumiewają się także bez słów. Ojciec jest pszczelarzem, który umieszcza ule na wysokich drzewach. 

ZAPISKI KOCHANKA ŚMIERCI (The Sounds of Insects – The Record of a Mummy)

reż.: Peter Liechti
prod.: Szwajcaria 2009 (88 min)

Myśliwy polujący na króliki odkrywa w lesie zmumifikowane ciało 40-letniego mężczyzny. Lekarze twierdzą, że zgon nastąpił około stu dni wcześniej. Zmarły prowadził dziennik, z którego możemy odtworzyć ostatnie dwa miesiące jego życia.

SYBERIA, MONAMOUR (Siberia, Monamour)

reż.: Sława Ross
scen.: Sława Ross
zdj.: Jurij Rajski
muz.: Aidar Gainullin
w.: Piotr Zajczenko (Iwan), Michał Prockoj (Losza), Siergiej Nowikow (Jura), Lidia Bajraszewska (Anna), Nikołaj Kozak (kapitan), Sonia Olejnik (Luba), Siergiej Puskepalis (podpułkownik), Maksym Jemieljanow

prod.: Rosja 2011 (102 min)

Znakomite kino. Syberia – miejsce przeklęte. Zniewalająca przyroda, ale też nieprzystępne miejsce do życia, rządzące się bezwzględnymi prawami. Tutaj każdy dzień jest walką o przetrwanie. Hordy zdziczałych psów atakujących ze zwierzęcym instynktem potencjalne ofiary i zdeprawowani kryminaliści okradający tych, którzy i tak nic nie mają. To Rosja w pigułce – to, co składa się na wizerunek tzw. rosyjskiej duszy, niemal zabobonna wiara w Boga, sąsiaduje z demoralizacją, suto podlaną litrami alkoholu. Tu nie sięga żadna władza – ludzka ani boska. Jedynym sprawiedliwym jest sama Syberia. I w końcu ona pochłonie wszystkich: ludzi bez sumienia i ich ofiary. Czuć w tym świetnie opowiedzianym filmie ducha prozy Szukszyna (Sybiraka zresztą), z opowiadań „Wilki” i „Żyć się chce”.

SZCZĘŚLIWI LUDZIE. ROK W TAJDZE (Happy People: A Year in the Taiga)

reż.: Werner Herzog, Dmitrij Wasiukow
scen: Werner Herzog, Dmitrij Wasiukow, Rudolph Herzog
zdj.: Aleksiej Matwiejew, Gleb Stiepanow, Arthur Sibirski, Michael Tarkowski
prod.: Niemcy 2010 (90 min)

Nagroda specjalna na MFF w Tokio’ 2011

Do miejscowości Bachtia nad rzeką Jenisej nie dotarły przewroty, rządy, polityka. Trzysta osób mieszkających na tym odludziu tworzy własne państwo. Stanowi prawo, nie zatrudnia polityków ani urzędników. W domach nie dzwoni telefon, bo nie ma telefonów. Nie słyszymy muzyki z radia, ponieważ nie ma radioodbiorników. Cywilizacyjne prawidła przenoszone z pokolenia na pokolenie tworzą dekalog, który reguluje egzystencję ludzi. Wiedzą, że nie wolno kraść ani zabijać, złorzeczyć i zdradzać.
Proste reguły tego świata są przyjazne dla bojowników, okrutne dla ludzi słabych.

TRON WE KRWI ( Kumonosu-jo)

reż.: Akira Kurosawa
scen. ( na podst. “Makbeta” Williama Szekspira): Hideo Oguni, Shinobu Haszimoto, Ryuzo Kikushima, Akira Kurosawa
zdj.: Asakazu Nakai
muz.: Masaru Sato
w.: Toshiro Mifune (Taketoki Washizu), Isuzu Yamada (Asaji, jego żona), Minoru Chiaki (Yoshiaki Miki), Akira Kubo (Yoshiteru, syn Miki), Takamaru Sasaki (Kuniharu Tsuzuki), Hiroshi Tachikawa (Kunimaru, jego syn), Takashi Shimura (Nariyasu Odagura), Chieko Naniwa (czarownica)
prod.: Japonia 1957 (110 min)

Kurosawa znacznie uprościł konstrukcję „Makbeta”, eliminując większość postaci drugoplanowych i wątków pobocznych.  Najciekawszym aspektem formalnym Tronu we krwi jest stylizacja wzięta z teatru nõ.

SIEKIEREZADA

reż.: Witold Leszczyński
scen.: (na podst. powieści Edwarda Stachury): Witold Leszczyński
zdj.: Jerzy Łukaszewicz
muz.: Antonio Vivaldi
w.: Edward Żentara (Janek Pradera),  Ludwik Pak (Peresada), Daniel Olbrychski (Michał Kątny), Ludwik Benoit (Wasyluk),  Wiktor Zborowski (młody Batiuk), Krzysztof Majchrzak (Kaziuk), Franciszek Pieczka (leśniczy), Jerzy Block (maszynista), Jan Jurewicz (Selpka), Jadwiga Kuryluk (babcia Oleńka),   Joanna Sienkiewicz (bibliotekarka), Anna Milewska (Cecylka)
prod.: Polska 1985 (82 min)

Grand Prix oraz nagroda za drugoplanową rolę męską (L. Pak) na FPFF w Gdyni’1986; Złote Grono na LLF w Łagowie’1986; nagroda Forum Młodego Kina na MFF w Berlinie’1987

Najnowsza część „trylogii wiejskiej” - „Siekierezada” (1985) to adaptacja powieści Edwarda Stachury.